Beschermingszones
Met onze radiotelescopen nemen wij de meest zwakke signalen uit het heelal waar. Daardoor zijn zij kwetsbaar voor elektromagnetische storing. Met het tijdig treffen van de juiste maatregelen kan storing worden voorkomen. Belangrijke bronnen van storing zijn omvormers in zonneparken, windturbines en kleine windmolens, maar ook LED-lampen en grootschalige airconditioning. Daarom hebben wij de zones berekend waarin bepaalde plannen niet, of onder voorwaarden (maatregelen) of wel plaats kunnen vinden. Deze zones staan op kaarten waar kan worden ingezoomd tot een specifiek adres. Met de knoppen boven de kaart kunt u de gewenste kaart in beeld krijgen.
Heeft u een plan voor een windpark, zonnepark of de plaatsing van een kleine windmolen, dan kunt u op de betreffende kaart zien in welke zone de locatie valt. Bij de kaart staat de uitleg van de betreffende zones plus welke windturbine, welke kleine windmolen en welke omvormer aan de norm voor de betreffende zone voldoet of met welke maatregelen aan de norm kan worden voldaan. Deze lijst zal worden aangevuld naar mate ASTRON over meer informatie beschikt.
Onderaan vindt u een formulier waarbij u toestemming, advies of nadere informatie aan ASTRON kunt vragen voor uw specifieke project.
Heeft u een plan waarbij anderszins energieopwekking plaatsvindt, zoals de plaatsing van LED-lampen of mogelijkheid tot het draadloos opladen van e-voertuigen, en bevindt dit plan zich in een van de algemene beschermingszones, neemt u dan ook contact op met ASTRON voor advies. Wij denken graag met u mee.
Kleine windmolens
In deze zones kunnen in ieder geval de volgende kleine windmolens zonder nadere maatregelen worden geplaatst:
SWP25 14TG20
SWP25 16TG20
EAZ 12 en EAZ 13.2 zijn rond Dwingeloo en Westerbork toegestaan buiten de blauwe overlegzones zoals aangegeven op het tabblad 'beschermingszones'. Binnen deze overlegzones blijft toestemming van ASTRON nodig.
EAZ 12 en EAZ 13.2 zijn rond remote stations van LOFAR toegestaan op een afstand van minimaal 500 meter; binnen 500 meter afstand blijft toestemming van ASTRON nodig. Toestemming van ASTRON blijft ook nodig bij locaties in de rode zone rondom de LOFAR Core.
BW10 (binnen 1 km van een LOFAR station kunnen beperkingen gelden)
Voor andere kleine windmolens: advies ASTRON vragen via onderstaand formulier
In deze zones kunnen in ieder geval zonder nadere maatregelen worden geplaatst:
SWP25 14TG20
SWP25 16TG20
EAZ 12
EAZ 13.2
BW10
Voor andere kleine windmolens: advies ASTRON vragen via onderstaand formulier.
Alle hierboven genoemde kleine windmolens kunnen hier zonder nadere maatregelen worden geplaatst.
Windturbines
In deze zones kunnen in ieder geval worden geplaatst:
Nordex N131 zoals is ontworpen voor en opgesteld in Windpark Drentse Monden en Oostermoer
Voor plannen in deze zones: advies ASTRON vragen via onderstaand formulier.
Dit betekent in het algemeen aanpassingen aan de luchtvaartverlichting, de weersensoren en de sensoren voor de aandrijving van de motoren voor het orienteren van het gondelhuis en de motoren voor het bepalen van de snelheid van de wieken.
Uiteraard kan de hierboven onder 'rood' genoemde speciale windturbine van Nordex ook in de gele zone worden geplaatst.
Voor plannen in deze zones: toestemming ASTRON vragen via onderstaand formulier.
In het algemeen zijn dit aanpassingen zoals metalen kastjes i.p.v. kunststof kastjes om LED-verlichting of andere oplossingen voor luchtvaartverlichting.
Voor plannen in deze zones: overleg ASTRON via onderstaand formulier.
Zonneparken
Dit betekent in ieder geval dat de omvormers in een kooi van Faraday worden geplaatst en worden voorzien van low-pass filters met een afsnijfrequentie < 10 MHz op alle niet-afgeschermde kabels (AC/DC) die door de kooi van Faraday heen steken.
In ieder geval de volgende omvormers en oplossingen voldoen aan deze norm:
SMA-Duitsland SHP 150-20, Ser. Nr 3007958018 (= incl. extra maatregelen waaronder kooi van Faraday en filters)
Huawei-Nederland SUN2000-
Huawei-Duitsland SUN2000-
Zonder aanvullende maatregelen kan in de rode zone worden geplaatst:
Huawei SUN2000-100KTL-M1
Voor plannen voor zonneparken in deze zones die andere omvormers en oplossingen willen toepassen: advies ASTRON vragen via onderstaand formulier.
Omvormers die hieraan voldoen, wat dient te blijken uit een EMC-meetrapport, kunnen zonder nadere maatregelen worden geplaatst. Zij zullen aan deze pagina worden toegevoegd.
Omvormers die aan deze norm voldoen zijn, naast de hierboven onder 'rood' genoemde oplossingen en omvormers, in ieder geval:
SMA, type STP50-40
SMA, Sunny Highpower 180-21 en Sunny Highpower 150-21
Huawei SUN2000-60KTL-HV-D1-001
Huawei SUN2000-185KTL (niet meer leverbaar; 2023)
Huawei SUN2000-330KTL; deze omvormer kan worden gebruikt op de meeste locaties binnen de gele zones; op enkele locaties zijn aanvullende maatregelen nodig
Sungrow Power Supply Co Ltd SG225HX, SG250HX, SG250HX-IN, SG250HX-IN-20; op locaties dichtbij een rode zone kunnen nadere maatregelen nodig zijn
centrale omvormers die voldoen aan de norm EN55032-class B
Overleg ASTRON via onderstaand formulier.
Omvormers als Huawei SUN2000-215KTL kunnen alleen in deze zone worden gebruikt. (niet meer leverbaar; 2023)
* Deze normen zijn per eenheid zonne-energie van 100 kW. Hieronder verstaan we een enkele omvormer (50 tot 200 kW) alsmede randapparatuur zoals beveiligingscamera's, LED-verlichting en batterijen voor de opslag van energie.
Algemene tips voor de installatie van zonnepanelen ter voorkomen van (radio)storing
- Voorkom inductielussen.
- Hanteer de norm NEN1010/NEN7250.Dit wordt gedaan door de retourkabel (min) zo dicht mogelijk langs de heengaande kabels (plus) te leggen om zo het lusoppervlak zo klein mogelijk te houden.
- Dit vermindert ongewenste elektromagnetische storing (antennewerking is slechter).
- I.g.v. bliksem geeft een kleiner lusoppervlak minder kans op schade door overspanning.
- Gebruik de metalen constructie als afscherming.
- Maak slim gebruik van de metalen constructies. Een open U balk kan dienen als kabelgoot en geeft afscherming voor elektromagnetische storing.
- Verticale kabels zo weinig en kort mogelijk.
- Leg de kabels zoveel mogelijk in de grond of horizontaal langs of in de montagerails. Een lagere opstelling heeft ook de voorkeur.
- Plaats omvormer binnen.
- Indien het mogelijk is plaats de omvormer binnen in een gebouw. Dit geeft extra afscherming voor de elektromagnetische straling van de omvormer. Dit geeft bovendien minder kans op storing (a.g.v. bv. regen) en levert gratis warmte.
- LED-verlichting.
- De LED driver (omvormer) kan veel elektromagnetische straling genereren. Kies liefst een wat duurder type met meer interne filtering. Plaats deze in een metalen behuizing of constructie.
- Camera’s
- Dome camera’s kunnen extra elektromagnetische straling genereren omdat er een motor en aansturing inzit. Ook bekabelde IP-camera’s kunnen storing veroorzaken. Waar vaste camera's mogelijk zijn, graag deze gebruiken i.p.v. dome camera's.
Algemene beschermingszones
Voor plannen of voorgenomen activiteiten in de blauwe zones waar mogelijk elektromagnetische straling vrij kan komen, graag onderstaand formulier invullen voor een advies van ASTRON. Deze straling komt vrij bij elke vorm van energie-omzetting. Denk bijvoorbeeld aan grootschalige airconditioning, oplaadpunten voor het draadloos opladen van elektronische voortuigen, of LED-lampen bijvoorbeeld in en op gebouwen, masten en reclameborden. Maar ook langdurig gebruik van drones of portofoons kunnen storing geven.
Wat betreft LED-lampen: met name goedkopere en/of Chinese lampen kunnen elektromagnetische storing veroorzaken. Een goede LED-lamp die geen radiostoring veroorzaakt heeft een LED-driver die bestaat uit een groot aantal kwalitatieve goede electronische componenten. Professionele lampen (Philips Xitanium, Tridonic of Osram) voldoen in het algemeen goed (let ook op de CE-markering). Er moet voldoende ruimte zitten tussen de C en de E in het CE-logo (zie voorbeeld).
Deze blauwe zones zijn gebaseerd op de zones in de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe.